İş başvurusu yapmak için hazırlanan kimi CV’lerde bazen tıkanmalar olur. Kimi boşlukların nasıl doldurulacağı bilinmez. İş deneyiminin az olması bu boşlukların en önemlilerindendir. Okuldan yeni mezun olan kişiler iş deneyimi azlığını nasıl kapatacağını bilemeyebilir.

Bu durumun üstesinden gelebilecek birkaç yol vardır. Bunlardan birisi ilgi alanları ve hobiler konusunda yazılacaklardır.

Kimi kişiler hobi ve ilgi alanlarının işe alımlarla ne tür bir alakası olduğunu anlayamaz. Oysa hobi ve ilgi alanları kişiler hakkında belli başlı bilgileri vermektedir. Kişinin takım çalışmasına yatkın veya sağlıklı olup olmadığı ya da odaklanma becerisinin bulunup bulunmadığı bu tür bilgiler arasındadır.

Bazı zamanlarda ise hobiler arasında yazılan sporlar, insan kaynakları çalışanlarının görüşmelerde farklı konular açmalarına yardımcı olur.

Öz geçmiş formatlarının kimilerinde bu sebeple kişinin sahip olduğu özelliklerin yanında hobi ve ilgi alanlarını öne çıkaran kısımlar yer alır. Bu tarzda yazılan CV’ler sayesinde kişinin başvurusu, diğer adayların önüne geçer.

Stajların yeni mezunlar için önemi

Üniversiteyi yeni bitirmiş bir kişinin CV’sinde iş deneyimi yazması pek beklenmez. Ne var ki öğrencilik yıllarında yaptığı stajlar, kişinin deneyimlerine yazılabilir. Bu şekilde de öz geçmişteki önemli bir boşluk doldurulmuş olabilir.

Çoğu öz geçmiş örneğinde kişinin iki tane iş deneyimi yazması yeterlidir. Ondan dolayı öğrencilik yıllarında bir ya da iki staj yapan herkes kendisine uygun bir öz geçmiş yazmayı başarabilir.

Yaz ayların yapılan stajların artıları sadece öz geçmişe yazmakla kalmaz. Okulların tatilde olduğu, çalışanların sırayla izne çıktığı bu mevsimde kendisini gösteren stajyerler için ilerisi daha kolaydır. Şirketlerde genelde izne çıkan kişinin işini ekip arkadaşları devralır. Bu noktada ellerindeki işler arttığı için kimi yapılması kolay ama zaman alan ayrıntılar ile pek uğraşmak istemezler.

Bu tür işler için stajyerler biçilmiş kaftandır. Sonuçta işi öğrenmek için temelden başlamak gerekir. Bu sayede de kişinin deneyimi artar. İşini iyi yapan, ekiple iyi bir uyum yakalayan öğrencilerin sonradan yeniden staja çağrıldığı sıklıkla görülür.

Kimi durumlar bu stajyerler part time işe de alınır. Bu mezun oldukları zaman hızlıca işe gireceklerinin göstergesidir. Şayet staj, okulun sonunda yapılıyorsa direk işe girmeleri de mümkündür.

Artık internette iş ilanı veren sitelerin staj için de ilanlar açtıkları bir gerçek. Bu staj ilanlarını yakından takip eden gençler kısa sürede istedikleri alanda bir çalışma deneyimi elde edebilir.

Cumhurbaşkanlığı İnsan Kaynakları Ofisi son yıllarda gençlerin özel ve kamuda iş bulması için programlar yapmakta. Bu amaç doğrultusunda hazırlanan Ulusal Staj Programı havuzunda yer alan başvurulardaki çoğu kişi staj bulmakta.

Günümüzde yetişmiş eleman ihtiyacı olan kimi sektörler staj alımını arttırmıştır. Örneğin son dönemde uçaklarda yaşanan kimi rötarlar nedeniyle Devlet Hava Meydanları İşletmesi (DHMİ) Genel Müdürlüğü stajyer alımı yapmıştır.

Yarı zamanlı çalışma

Eğitim hayatı sırasında bir kişinin tam zamanlı iş bulması çok zordur. Bunu başarsa bile aynı zamanda okuldaki derslerini ihmal eder. Bazı dönemlerde yoksul ailelerden gelen kişiler, harçlıklarını çıkarmak için geceleri çalışır. Ne var ki derslere tam konsantre olamazlar.

Part time olarak çalışıldığı vakit harçlık kazanıldığı gibi derslere de zaman kalır. Yarı zamanlı işler tam zamanlı işler ölçüsünde kazanç sağlamaz. Ancak diploma o sırada yapıla işlerin çok daha iyilerine kapı açar.

Yarı zamanlı işlerde çalışmanın artısı sadece para kazanmak değildir. Hangi işte çalışırsa çalışsın kişi bunu CV’sine ekleyebilir. Yeni mezunlardan iş deneyimi çok beklenmez. Fakat, part time işlerde çalışma bir iş disiplini kazandırır. Kişinin iş hayatı konusunda bir tecrübesi olur.

İş deneyimi konusunda yaşanan boşluğu part time işler ile aşmak mümkündür. Bunun yanında gönüllü olarak kimi kurumlarda yapılan çalışmalar da kişiye deneyim olarak döner. Öğrencilik yıllarında destek verilen kurumlarda yarı zamanlı olarak çalışarak deneyim kazananlar, bunu iş başvurularında gösterir.

Bazı durumlarda kişi mezun olduktan sonra yarı zamanlı olarak çalıştığı kurumda işe girebilir de. Bu tür durumlara da arada rastlanmaktadır. Şayet gönüllü olarak çalışılan yer uluslararası bir kurumsa kazanılan deneyim çok daha fazla olur.

Yabancı dil öğrenmek neden gerekli?

Günümüz iş hayatında neredeyse herkes bir şekilde İngilizce bilmektedir. Kimileri çok iyi İngilizce konuşurken kimilerinin yabancı dili orta seviyededir. Ne var ki yeni işe başlayacak olan kişilerin iyi derecede İngilizce bildiği düşünülmektedir.

O yüzden öz geçmiş yazarken İngilizcenin yanında başka dillerin de olması önemlidir. Bundan dolayı öğrencilik yıllarında bir ya da iki dili orta üstü hale getiren kişiler iş arayışlarında öne geçer.

Teknolojinin gelişmesiyle tercüme programları oldukça iyi bir noktaya geldi. Fakat, halen bazı hatalar yapmaktalar. Bundan dolayı kişinin tercüme programı kullansa ile yapılan hatayı görecek düzeyde bilgisi olması gerekir.

Yazmak zordur. Bundan dolayı yardım alınması normaldir. Ancak konuşma ve dinleme esnasında benzer bir yardım pek mümkün değildir. En azında günümüzde. Kişilerin bundan dolayı toplantılarda kendilerini idare edecek düzeyde yabancı dil bilmesi iyi olur.

Yabancı dilin bir başka artısı da kişiye yurtdışında da iş arama imkanı sağlamasıdır. Günümüzde iyi eğitimli kişiler dünyanın pek çok ülkesinde rahatlıkla iş bulabilmekte.

İş gücünün azaldığı ülkeler, yabancı devletlerden vasıflı ya da vasıfsız işçi talep etmektedir. Örneğin 2024 yılında İsviçre 85 bin vasıflı ve vasıfsız işçi alacağını duyurdu. İngilizce dışında İsveççe bilmek başvurularda üst sıralara geçmek adına önemlidir. İsveççe İngilizce ile Almancaya benzeyen bir dildir. Okul zamanında bu dili öğrenen kişiler benzer başvurularda öne geçer.

Başvurulan işi ve şirketi tanımak

Başvuru esnasında CV’deki boşluklar bir şekilde doldurulur. Bu noktadan sonra önemli olan ise başvurulacak işin mahiyetini bilmek ve şirketi tanımaktır.

Şayet aday ilk elemeyi geçip mülakata kalırsa, görüşme sırasında şirkette açılan pozisyona neden uygun olduğunu anlatabilmelidir. Başvurulan iş ile alakalı akılda bir rakam olması da iyi olur. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) bu kapsamda yapığı çalışmaları yıllık olarak raporlamaktadır.

Bu raporlar ortalama maaşları gösterir. Ayrıca kimi internet sitelerinde de özel sektördeki pozisyonların ortalama ücretleri yazar. Şayet bir aday iş için ortalama maaşın oldukça altında ya da üzerinde bir rakam isterse işe girme ihtimali azalır.

Teknoloji ile yakın olmak artıdır

Son yıllarda teknolojide yaşanan gelişmeler pek çok işin yapılış şeklini değiştirdi. Bundan dolayı şirketler çalışanlarının bu yeni teknolojileri bilmesini ve kullanmasını istemekte. Fakat, bu herkesin kolayca yapabileceği bir iş değil.

Misal inşaatlarda kullanılan yapay zeka robotları ile ilgili eğitimleri gençlerin, orta yaşlılara göre daha hızlı tamamladığı biliniyor. Gençler bu tür teknolojilerin içine doğdukları veya onları hızlıca anlayacak donanıma sahip oldukları için şanslılar.

Bir öz geçmiş yazarken, kişinin becerileri arasında o dönemde öne çıkan kimi bilgisayar programlarını yazması iyi olur. Öylece işin, yeni dönemde nasıl yapılması isteniyorsa aday ona hazır olduğunu gösterir.

Kimi iş ilanlarında adayda istenilen özellikler arasında bilgisayar programları yazar. Artık bu programların denemelerini internetten bilgisayara indirmek çok kolay. Bu programları birkaç deneme ile çözüp CV’ye eklemek adayın bir boşluğunu kapatır.

Benzer şekilde online olarak alınan kurslar ve sertifikalar da günümüzde öne çıkmakta. İnsan kaynakları kimi iş başvurularında adayın hangi kursları tamamlayıp, sertifikaları aldığını incelemektedir.

Mesleği veya başvuracağı işle alakalı kursları tamamlamış, bu noktada özel sertifikaları olan adaylar her zaman dikkat çeker.

Pandemi ve sonrasında dünyaca ünlü üniversiteler kimi derslerini online olarak açarken, bazıları derslerini YouTube’a yükledi. Ücretsiz olan bu kurslardan yararlanmak ve sertifika kazanmak özellikle gençler için oldukça avantajlı.

Bu tür programlardan alınan online sertifikaları başvuruya eklemek, iş deneyimi az olan, CV’sinde boşluklar bulunan kişilere yardımcı olacaktır. Tabii işe girildiği zaman bu tür sertifika ve programları tamamen unutmamak gerekir. Bazı şartlarda şirketler adaylarının kursları alması için ön ayak olur. Bazen ise kişinin kendi inisiyatifine kalmıştır.

Yeni mezun biri için iş başvurusu yapmak kolay değildir. Bunun için önceden kendini hazırlamak gerekir. Artık üniversiteler mezun olacak öğrencilerine bu konularda yardım etmekte. Yine de her zaman işe hızlıca girmek mümkün olmamakta.

Böylesi hallerde kişinin umudunu yitirmemesi ve aynı şevkle başvurulara devam etmesi gerekir. Kimi zaman kendisi için en uygun olduğunu düşündüğü iş o kadar da uygun olmayabilir. Zaman içinde iyi işler bulunacaktır. Bunun için doğru zamanı beklemek ve kendisini durmadan yetiştirmek lazımdır.

Boş zamanlarında bile öz geçmişini dolduracak işler yapan, sürekli kendisine yatırım yapan kişiler iş hayatına atıldıktan sonra hızlıca başarı merdivenlerini tırmanır.