Kirayı Elden Ödeyene Ceza: Yeni Düzenlemeler ve Etkileri
Yeni Düzenleme ve Ceza Miktarı
Gelir İdaresi Başkanlığı'nın hazırladığı tebliğ taslağına göre, kiraların elden ödenmesi durumunda uygulanacak ceza, aylık kira bedelinin yüzde 10'u olarak hesaplanacak. Ancak bu tutar, 5 bin TL'nin altında kalırsa, ev sahibi ve kiracıya ayrı ayrı 5 bin TL'lik 'özel usulsüzlük cezası' uygulanacak. Örneğin, 1 Ekim 2024 itibarıyla 25 bin TL'ye kiralanan bir evde, kiralayan Ahmet Bey 10 bin TL'yi banka aracılığıyla, kalan 15 bin TL'yi ise elden öderse, elden ödenen 15 bin TL'nin yüzde 10'u olan 5 bin TL'nin altında kaldığı için hem Ahmet Bey hem de kiracıya 15 bin TL ceza kesilecek.
Banka veya PTT Zorunluluğu
Gelir İdaresi Başkanlığı, 2 Ağustos 2024 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanan 7524 sayılı yasa kapsamında, kira ödemelerinin banka veya PTT aracılığıyla yapılmasını zorunlu kıldı. ‘Kira Ödemelerinde Tevsik Yükümlülüğüne İlişkin Gelir Vergisi Tebliğ Taslağı’ uyarınca, kiraya veren ve kiralayanların kira tahsilat ve ödemelerini bankalar veya PTT aracılığıyla belgelendirmeleri gerekecek. Bu düzenleme haftalık, günlük veya benzeri kısa süreli kiralamaları da kapsayacak.
Ceza Uygulama Örnekleri
Örnek 1:
Ev sahibi Ali Bey'in gayrimenkulü 20 bin TL'ye kiralanmış ve kira bedelinin Kasım ayında elden ödendiği tespit edilmiştir. Elden yapılan ödeme 20 bin TL ve bu bedelin yüzde 10'u olan 2 bin TL, 5 bin TL'lik asgari cezanın altında kaldığı için, hem Ali Bey hem de kiracı Hakan Bey’e ayrı ayrı 5 bin TL ceza kesilecektir.
Örnek 2:
Fatma Hanım, 25 bin TL'ye kiralanan bir evin Eylül ve Ekim ayı kira bedelini elden ödemiştir. Elden ödenen 25 bin TL'nin yüzde 10'u olan 2 bin 500 TL, 5 bin TL'lik asgari cezanın altında kaldığı için, hem ev sahibi hem de kiracıya 10 bin TL ceza uygulanacaktır.
7 Bin TL Üzerindeki İşlemler İçin Ek Düzenleme
Gelir İdaresi Başkanlığı'nın hazırladığı başka bir taslakta ise, 7 bin TL üzerindeki her türlü tahsilat ve ödemenin aracı finansal kurumlar aracılığıyla yapılması gerektiği belirtiliyor. Örneğin, 20 bin TL'lik bir buzdolabı satın alımında ödemenin banka veya PTT aracılığıyla yapılmaması durumunda, hem alıcıya hem de satıcıya ceza uygulanacaktır.
Öneriler
Bu yeni düzenlemelerle birlikte, kiracı ve ev sahiplerinin ödemelerini banka veya PTT aracılığıyla yapmaları zorunlu hale geliyor. Elden yapılan ödemelerde karşılaşılacak cezaların büyüklüğü, kiracı ve ev sahiplerinin bu durumu ciddiyetle değerlendirmelerine neden olacak. Üreticiler ve kiracılar, olası cezalardan kaçınmak için kira ödemelerini yasal kanallar üzerinden gerçekleştirmeye özen göstermelidir.
Bu düzenlemelerin detayları ve etkileri hakkında daha fazla bilgi almak için Gelir İdaresi Başkanlığı'nın resmi açıklamalarını takip etmek faydalı olacaktır.
