Buradaki "öğüz olacak dana" ifadesi, henüz gelişmemiş ama gelecekte büyük ve güçlü bir öküz olacağı belli olan bir yavruyu temsil eder. "Öküzün yanında yatmak" ise, bu dananın büyüyüp öküz olacağına, yani güçlü ve büyük bir hale geleceğine işaret eder.
Bu deyim, şu mesajı verir: Kişi, hangi çevrede bulunuyorsa, o çevrenin etkisiyle şekillenir. Eğer kişi kötü bir çevrede bulunursa, kötü alışkanlıklar edinebilir; iyi bir çevrede ise olumlu özellikler geliştirebilir. Yani, çevre, insanın geleceğini etkileyen önemli bir faktördür.
Kısacası, "Öküz olacak dana, varır öküzün yanında yatar" deyimi, "insan çevresinden etkilenir" veya "geçmişin, şimdiki durumun ve çevrenin, geleceğini şekillendirir" anlamında kullanılır.