Tartışmalı bir hakem kararı sebebiyle gününüzün mahvolduğu hiç oldu mu? Sokakta rastgele konuşacağınız 100 futbolseverin neredeyse tümünün buna “evet” cevabını vereceğine şüphe yok. Her ne kadar futbolda tarafların gönlünü yapmak imkânsız olsa da olumsuzlukların giderilmesi için bazı projeler hazırlanmıştı. Karşılaşmalardaki adaletsizliklerin giderilmesi amacıyla FIFA’nın tasarladığı VAR sistemi, 21 Eylül 2016’da Ajax ve Willem II arasında oynanan bir kupa maçında resmen uygulanmaya başlanmıştı.
Elbette bu “kurtarıcı” sistemin kulüpler ve federasyonlar bakımından maliyeti yüksek olabiliyor. 42 adede kadar kameranın kullanılabildiği sistem, milyonlarca dolarlık harcamaların yapılmasına yol açabiliyor. Nitekim sistemin farklı liglerde devreye girdiği dönemde Romanya Futbol Federasyonu Başkanı Gino Iorgulescu yaptığı açıklamada, VAR sistemi için 1,8 milyon euroya ihtiyaç duyduklarını, aksi takdirde uygulamanın mümkün olamayacağını vurgulamıştı.
Yorkshire Post sitesinin haberinde ise İngiltere liglerinden Championship’in -yine benzer bir şekilde- sezon başına 12,26 milyon sterlinlik maliyeti sebebiyle VAR’a sıcak bakmadığı ifade edilmişti. Görece küçük bir lig olması sebebiyle kulüplerin de buna yanaşmaması gayet anlaşılır bir durum. Biz de bu yazımızda gündemi yıllardır meşgul eden bu sistemi olumlu ve olumsuz yanlarıyla ele alacağız.
Sweet Bonanza için VAR’a ihtiyaç yok
Bağımsız denetçiler tarafından düzenli olarak incelemeye tutulan online casino sitelerinin yarattığı güven ortamı sebebiyle sitelerin Sweet Bonanza giriş kısmına güvenle girip oyunu oynamak mümkün. Google’da “Sweet Bonanza nedir” araştırması yapanların sonradan fark ettiği üzere efsanevi bir statüye sahip olan Sweet Bonanza slot oyunu, farklı varyasyonlarıyla da ilgi çekmeyi sürdürüyor.
Sitelerin en çok tercih ettiği Sweet Bonanza 100 TL promosyonları, slotseverlerin beğenisini topluyor. Sweet Bonanza güvenilir site olarak kabul edilenlerin portföyüne eklediği birinci slot oyunu olarak fark yaratıyor.
Bir haksızlık giderme aracı olarak VAR
Otomasyona geçilen çoğu disiplinde olduğu gibi insan hatası faktörünün asgari seviyeye indirilmesi amacıyla getirilen sistem, kimi zaman şampiyonluklara mal olan hatalı hakem kararlarının önlenmesine aracı olduğu için destek görüyor. Şimdi VAR’ın olumlu özelliklerine şöyle bir göz atalım.
- Emin olamadıkları pozisyonlarda hakemlerin imdadına yetişmesi bakımından bu sistem epey övgü topluyor.
- Sistem, yeni istihdam olanakları da yaratıyor. Premier Lig’de görev yapan bir VAR hakemi maç başına 850 sterlin gelir elde edebiliyor.
- VAR, uygulamada kullanılan kameralar için çalıştırılan kameramanlar için de ek bir gelir kapısı olabiliyor.
- Hakem karar vermek için ekran başına gittiği sırada taraftarlarca hissedilen heyecan ve belirsizlik duygusunun oyuna renk kattığını ileri sürenler de var.
- Sistem, oyuncuların davranışlarına çekidüzen vermesini de sağlıyor. Oyuncular, pozisyonun tekrarı izlenebileceği için hakemi kandırmaya yönelik hamlelerden kaçınabiliyor.
Bazıları tarafından övülürken kimi çevrelerce yerilen VAR sisteminin futbol camiasında kutuplaşmaya yol açtığı su götürmez bir gerçek. Uygulamanın yol açtığı olumsuzlukları dile getiren kimi futbol kulüpleri, sistemden tamamen vazgeçilmesini talep ederken oyuncular da bu konudaki açıklamalarıyla gündem yaratıyor.
VAR’a son mu veriliyor?
Sahadaki hakemlere ek olarak başka bir çift göz tarafından izlenen pozisyonlara rağmen hâlâ doğru kararların çıkmaması sebebiyle yoğun eleştirilere maruz kalan sistem, önümüzdeki sezonlardan itibaren ıskartaya çıkarılma ihtimaliyle karşı karşıya.
- Pozisyon izleneceği için oyunun sürekli aksaması, en çok öne sürülen sebepler arasında.
- İskoçya Ligi örneğinde görülebileceği üzere yıllık 10 milyon sterlinin üzerinde bir maliyeti olan sistem, kulüpler için istenmeyen bir ekstra gider kalemi oluşturuyor.
- Kimi liglerde VAR hakemleri şeffaf olmamakla suçlanıyor. Karar verilirken tarafsızlık ilkesine bağlı kalınmadığı iddia ediliyor.
- Bazı izleyiciler bu sistemden ötürü oyunun “insan faktörü”nün devre dışı kaldığını öne sürüyor. Genellikle bir “hatalar oyunu” olarak nitelendirilen futbolun bu etmenden yoksun kalması heyecanı öldürebiliyor.
Rekabet unsurunun söz konusu olduğu bir ortamda tüm tarafların memnun edilmesi pek kolay olmuyor. Tüm olumsuz eleştirilere rağmen oyundaki tarafsızlığı sağlamak gayesiyle uygulamaya alınan VAR sisteminin akıbeti, önümüzdeki birkaç ayda belli olacak. Büyük futbol kulüplerinin bu sistemden çıkmak istemelerini açıkça dile getirmeye başladığı dikkate alındığında sistemin ne kadar ömrünün kaldığını kestirmek güç.
