n

n

n

n

n ABD, Pensylvanya Eyalet Üniversitesi’nden profesör arkadaşım Prof. Henry Friburg Türkiye’ye araştırma yapmak için geldi ve kısa bir süre beraberce çalışmıştık. Onun Türkiye’de trafik için kullandığı bir deyim çok hoşuma gitmişti. Bizim trafiğimize “Hamam Böceği Trafiği” adını takmıştı. Doğrudur; hamam böceğinin nasıl hareket edeceğini bilemezsiniz. Hareketlerinde herhangi bir kural yoktur. Ülkemizdeki trafik olayları ile bunu açıklamaya çalışayım: Normal trafiğin akış istikametinin ters yönünde 4’lü flâşörlerini yakarak yol boyunca ilerleyen sürücüler var mı? Elbette, var. Trafiğin normal akış istikametinde, otomobilini geri vitese takarak yol boyunca geri, geriye ilerleyen sürücü var mı? Elbette, var. Tek yönlü yol bir yolda, flâşörlerini yakarak veya yapmadan kilometrelerce ters yönde araba kullanan sürücüler var mı? Elbette, var. Her istediği yerde, yolcu indiren veya bindiren, özel oto, minibüs, taksi, var mı? Elbette, var.

n

n Arabasını 3 gidiş, 3 gelişli yolda sağa park ederek, flâşörlerini yakarak bankamatikten para çekenler var mı? Elbette, var. Şehirlerarası yolda, ters yönde araba kullananlar var mı? Elbette, var. Kırmızı ışıkta durduğunuz zaman, durduğunuz için korna ile veya selektör ile sizi rahatsız edenler var mı? Elbette, var. Üç gidişli bir yolda, bütün yollar dolu olduğu halde, sizin arkanızdaki araba selektör yaparak, korna çalarak yol istediği durum var mı? Elbette, var. Yollarda slalom yaparak kilometrelerce yol alan sürücüler var mı? Elbette, var. Üç gidişi bir yolda, en solda, ortada kamyonların olduğu, sadece sağ tarafta otomobillerin olduğu durum var mı? Elbette, var. Şehir içinde, 180 veya 200 km/ saat hızla araba kullananlar var mı? Elbette, var. Yol geniş olmasına rağmen, park üstüne park yaparak yolun tıkanmasına sebep olanlar bir tarafa, tek arabanın ancak geçebileceği yere de, flâşörlerini yakarak, belediyeye su parası yatırmak için gitmesinden dolayı, en az 2 km’lik araç kuyruğunun meydana geldiği durum var mı? Elbette, var. Trafikte, trafik kurallarına aykırı olarak, hatalı araba kullananların ve bunların hatalarını yazmakla bitiremeyiz. Trafik kurallarına aykırı hareket, trafik kurallarından daha çoktur. Açıkça ifade etmek gerekir ise, ülkemizde yerleşmiş bir trafik kültürü yoktur, hatta bunu ileriye taşıyarak şunu söyleyebiliriz ki, birçok sürücü yaptığının trafik kurallarını ihlâl olduğu bile bilmemektedir. Yanıp sönen kırmızı ışık ve diğer taraftaki yanıp sönen sarı ışığa göre, geçişlerin nasıl yapılacağını bilen bir kişiye bile rastlamadım. Ülkemizde trafikte bir kaos vardır. Arabayı vitese takarak hareket ettiremeyecek kişilere sürücü ehliyeti verilmektedir.

n

n Bütün bu karmaşa içinde, tıkanıklığı önleme açısından, şehir içinde hız limitinin 90 Km’ye çıkarılması hususu gündeme düştü. EGM’den yapılan açıklamada bunun 90 Km değil; 50 32=82 Km olduğunu ve UKOME’nin karar alması ile 50 km’lik hız limitinin; 50 20=70 Km’ye çıkması için karar alınabileceğini ifade ediyordu. İnanın bunun ne anlama geldiğini anlayamadım. Zaten, isteyenin 70 km’ hız tahdidinin olduğu yerde 150 veya 160 Km hıza kadar çıktıkları gerçeği ortadadır. Üç şeritli yolda; en sağ şeridi kimse tercih etmez. Zira, bu şerit indirme ve bindirme şerididir ve en olmayacak zamanda önünüzdeki araba durabilir. En soldaki şerit ise, sola dönüş şerididir ve dönüş için cep olmadığı için buradan girmek de akıcı değildir. Orta şeritte ise, kamyonlar gider. Şöyle kaba bir hesap yaptığınız zaman, o yolun hesaplanan trafik yükünün % 20 veya 25’inin geçekleştiğini hesaplayabilirsiniz. Limiti 90 km’ye çıkarmanın esprisi de olmayacaktır, zira çok sık olarak konulmuş olan trafik lambaları bu hıza ulaşmağa imkân vermeyeceği gibi; yoğun bir trafikte birinci viteste 10 Km hıza düşülecektir. Dolmuşlar için, indirmede cepler olmadığı gibi, olan yerler de arabaların işgali ile doludur ve dolmuşlarda durak kavramı da yoktur. İsteyen istediği yerde indirir ve yolcuyu bindirir. Bu trafik keşmekeşi içinde trafiğin akmaması için yapılacak bir şey yoktur. En önemlisi de bizde kaynak yapma çok yaygındır. Bence trafiğin rahatlaması için yoldan önce, beyinlerin trafik kültürü ve saygısı ile dolması gerekir. Allah’tan akıl ve fikir temennilerim ile saygılarımı sunarım.

n

n

n