Arsa Ayarı: Konut Fiyatlarını Düşürmenin Anahtarı
Türkiye’de Konut Fiyatları ve Sorunlar
Gayrimenkul geliştiricileri, kamu-özel ortaklıkları ile özellikle arsa teması üzerinde yoğunlaşarak fiyatların düşebileceğine inanıyor.
Arsa Üzerindeki Yüksek Talep
Konut ihtiyacı giderek artarken, yüksek fiyatlar ve krediye erişim zorluğu alım imkânını güçleştiriyor. Konut Geliştiricileri ve Yatırımcıları Derneği (KONUTDER) Başkanı Ramadan Kumova, “Toplumun yüzde 65’ten fazlasını oluşturan orta ve alt gelir grubu için yeterli konut üretilemiyor” diyor. Büyük şehirlerde arsa sahiplerinin talepleri, kat karşılığı sözleşmelerde yüzde 50’nin üzerine çıkabiliyor. Bu da konut maliyetlerini ciddi şekilde artırıyor.
TOKİ’nin Rolü ve Öneriler
Kumova, konut üretiminin yükünün çoğunlukla TOKİ’ye yüklendiğini ifade ediyor. Kamunun geliştireceği arsalar üzerinde özel sektörün imalat süreçlerini TOKİ kontrolünde gerçekleştirmesi gerektiğini belirtiyor. Böylece, satış fiyatlarının da TOKİ ve geliştirici firma tarafından birlikte belirlenmesiyle daha uygun fiyatlarla konut üretimi mümkün olabilir.
Konut kredisi faiz oranlarının düşmesi içinse Kumova, Merkez Bankası'nın bankalardan düşük faizli devlet tahvilleri satın alarak kaynak oluşturabileceğini öneriyor. Böylece, konut kredisinin daha uygun hale gelmesi sağlanabilir.
Kiralar Nasıl Düşürülebilir?
Gayrimenkul Yatırımcıları Derneği (GYODER) Başkanı Neşecan Çekici, barınma sorununun tüm dünyada 1.6 milyar insanı etkilediğine dikkat çekiyor. GYODER’in ‘Yeni Konut Modeli’ ile kira fiyatlarını yarıya indirmeyi ve kentsel dönüşümü teşvik etmeyi hedefliyor. Çekici, “Devletin elindeki arsalar, gayrimenkul geliştiricilerine Kamu–Özel İşbirliği Yöntemi ile verilirse, on binlerce düşük kiraya sahip konut üretilebilir” diyor.
Maliyet Düşürücü Adımlar
İstanbul İnşaatçılar Derneği (İNDER) Başkanı Engin Keçeli, konut sorununun 2025 yılının da gündemi olacağını öngörüyor. Üreticilerin yüksek maliyetler; tüketicilerin ise yüksek fiyat ve faizlerle mücadele edeceğini belirtiyor. Keçeli, kamu tarafında arsa temininde kolaylık sağlanması, faiz oranlarının düşürülmesi ve vergi indirimleri gibi adımların atılması gerektiğini vurguluyor.
Sektör Paydaşlarının Rolü
Sektör paydaşlarının da çözüm için müşteri odaklı projeler üretmesi, çevre dostu ve sürdürülebilir projelere yönelmesi gerektiğini dile getiriyor. Ayrıca, kentsel dönüşüm finansmanı için Proje Gayrimenkul Yatırım Fonları (PGYF) önemli bir araç olabilir. Bu tür projeler, hem maliyetleri düşürecek hem de konut ihtiyacını hızla karşılayacaktır.
Arsa ayarının, konut fiyatlarını düşürmede önemli bir rol oynayacağı açık. Kamu-özel ortaklıklarının, arsa maliyetlerini düşürmesi ve konut üretimini hızlandırması bekleniyor. Bu sayede, toplumun geniş kesimleri için erişilebilir konutlar sağlanabilir. Hem tüketicilerin hem de üreticilerin bu sürece katkı sağlaması, konut krizinin aşılmasında kritik öneme sahip.
