Ülke topraklarımızın yaklaşık yüzde 90 ı , nüfusumuzun da yaklaşık yüzde 95 i deprem tehlikesi altında bulunmaktadır. Samsun ilimizin de büyük bölümü 1. Ve 2. Derece deprem bölgesidir.
Bilindiği gibi dünyanın bilinen en tehlikeli ve etkin faylarından birisi durumundaki Kuzey Anadolu Fay Hattı ( KAF ) Bingöl den başlayıp il sınırlarımız içerisinden de geçerek Kastamonu, Düzce, Sakarya, Kocaeli illerimizden devam ederek, Marmara denizi içerisinden Yunanistan'a kadar uzanmaktadır.Söz konusu fay hattı üzerinde, değişik zamanlarda çeşitli büyüklüklerde depremler yaşanmış ve yaşanmaya devam etmektedir.
Ladik , Havza , Vezirköprü ilçe merkezlerinden geçmekte olan bu fay hattının, ilimizi ve bölgemizi ciddi şekilde etkilediği ve etkilemeye devam edeceği somut bir risk unsuru olarak karşımızda durmaktadır.
1943 yılında Ladik – Tosya hat üzerinde, 7,2 büyüklüğünde yıkıcı bir deprem meydana gelmiştir. Bu deprem Samsun ve bölgemizde geniş bir alanı etkilemiştir. Önemli miktarda can ve mal kayıplarına yol açan bu depremde, mevcut yapıların yüzde 75 i yıkılmış veya ağır hasar almıştır. Ayrıca karayolları ve demir yollarında da ciddi hasarlar oluşmuştur. Deprem sonrası büyük yangınlar çıkmıştır. Sonuç olarak bu depremde, 1500 ü Samsun da olmak üzere 2300 insanımız hayatını kaybetmiş, 5000 civarında insanımızda yaralanmıştır. Yukarıda belirtmeye çalıştığımız veriler sanırım karşı karşıya bulunduğumuz tehlikenin büyüklüğünü anlatmak için yeterli algı oluşturmuştur.
Hal böyleyken, maalesef ülkemiz ve pek çok ilimizde olduğu gibi Samsunumuz'da depreme hazırlıklı değildir. Niyetim, İnsanlarımızı panik ve korkuya sevk etmek değil, tehlikenin büyüklüğünü hatırlatmak ve alınması gereken önlemler konusunda uyarıda bulunmaktır.
Kamu kurumu niteliğinde meslek kuruluşu olma sorumluluğumuzun gereği, Yönetim Kurulu Başkanlığını yapmakta olduğum İnşaat Mühendisleri Odası Samsun Şubesi olarak Mart 2019 tarihinde Samsun Deprem Master Planı Ön Çalışmasını hazırlayarak kamu oyunda paylaşmıştık. Ayrıca söz konusu ön çalışmayı Büyükşehir Belediye Başkanımız Sayın Mustafa DEMİR ve Merkez İlçe Belediye Başkanlarımıza da sunduk. İşbirliği önerisinde bulunarak hayati derecede önemli gördüğümüz ' Samsun Deprem Master planı' nın hazırlanması gerektiğinin altını çizdik.
Nedir Samsun Deprem Master Planı Ön Çalışması ? Kısaca değinelim .
Bu çalışma, adı üzerinde. Bir ön çalışmadır. Yani Samsun Deprem Master Planının yol haritası durumundadır. Oldukça uzun sayılabilecek ( Yaklaşık iki buçuk yıl ) bir zaman ve ciddi şekilde emek ve ekonomik kaynak gerektirmektedir.
Büyükşehir Belediyemizin, ilçe Belediyelerimizin ve Meslek Odalarımızın iş birliği ve koordinasyonu ile hazırlanabilecek olan Samsun Deprem Master Planı;
'Büyük bölümü 1. Ve 2. Deprem bölgesi olan Samsunda meydana gelebilecek depremlerde can ve mal kayıplarını en aza indirmeyi amaçlamaktadır.'
Deprem tehlikesi altında bulunan ABD, JAPONYA , KANADA , İTALYA , FRANSA gibi ülkelerde benzer çalışmalar bilimsel düzeyde yapılmış ve yapılmaya devem edilmektedir.
Ülkemizde bu çalışmaların bir örneği 1999 Marmara depremi sonrası İstanbul da ( Zeytinburnu pilot bölge seçilerek )yapılmış ve yaklaşık 1500 sayfalık bir doküman oluşturulmuştur. Bu çalışma, İstanbul Büyükşehir Belediyesi, İstanbul Teknik Üniversitesi , Ortadoğu Teknik üniversitesi, Yıldız Teknik Üniversitesi , Boğaziçi Üniversitesi ve Meslek Odalarımızın katılımı ve işbirliği ile gerçekleşmiştir.
Sözü daha fazla uzatmadan sonuca bağlamak gerekirse
-Samsun ciddi şekilde Deprem riski taşımaktadır
-Olası Depremlerde, can ve mal kayıplarını en aza indirilebilmesi için; Deprem öncesi, Deprem esnasında ve ve depremden sonra yapılması gereken hazırlıklar ve önlemleri belirlemek ve somutlaştırmak üzere ' Samsun Deprem Master Planı' çalışmalarına mümkün olan en kısa üzerinde başlanmalı ve sonuçlandırılmalıdır.
Bu konuda Birinci Derecede yetki ve sorumlu makamlar olan, Samsun Valiliği ve Samsun Büyükşehir Belediyesinin zaman kaybetmeden harekete geçmeleri ve Deprem Master planını Samsuna kazandırmaları gerektiğine inanıyorum.