Zamanında müdahale edilmediğinde ölüme dahi neden olabilen bebeklerdeki kasık fıtığı rahatsızlığı, doğru teşhis ve tedaviyle tamamen ortadan kalkabiliyor.

Medicana Samsun Hastanesi,  Çocuk Cerrahisi Bölümünden Op. Dr. Asudan Tuğçe Çil; özellikle prematüre bebeklerde daha sık görülen "Kasık Fıtığı" konusunda çok sorulan soruları cevapladı:

Oğlumun sağ kasığında dün şişlik gördüm, bu sabah uyandığında yoktu. Ne yapmalıyım?

Kasık bölgesinde görülen şişliklerin çoğunluğu gerçekten de kasık fıtığıdır. Kasık fıtığı erkek çocuklarında daha sıktır. Ve daha çok sağda görülür.

Nerden çıktı şimdi bu? Kasık fıtığı neden olur?

Kabaca tarif etmek gerekirse; çocuğunuzun yumurtalıkları anne karnındayken, kendi karınlarında oluşur ve doğuma yakın kasık kanallarından geçip torbalara inerler, onlar geçtikten sonra kasık kanalları kapanır. Kapanmazsa, karın içi basıncı arttığında, karın içindeki organlar erkeklerde daha çok bağırsaklar, kızlarda da överler, bu kanala doğru ilerlerler; buna kasık fıtığı denir.

Benim çocuğum prematür. Kasık fıtığının ortaya çıkmasına sebep olabilecek durumlar var mıdır?

Elbette; Prematürite (erken doğum), düşük doğum ağırlığı, ailede kasık fıtığı hikayesi, hidrops, asit, ventriküloperitoneal şantlar, bağ dokusu hastalıkları kasık fıtığı için zemin oluşturabilir.

Kasık fıtığı nasıl tanınır?

Çocuğunuz ağladıkça, öksürdüğünde veya ıkındığında, fazla aktivite yaptığında kasık bölgesinde bir şişlik belirir. Çocuk gevşediğinde, uzanırken   ya da uyurken, veya elinizle bu şişliğin üzerine yumuşakça bastırdığınızda şişlik "guluk" diye bir gaz sesi çıkararak kaybolur. Bu fizik muayene bulgusu tanı için      yeterlidir.

Evde şişlik gördük fakat doktora geldiğimizde ortaya çıkmadı; ne yapılır?

Kısa bir süre sonra tekrar kontrole çağırarak fizik muayenesini tekrarlarız. Yine çocuk efektif ıkınma yapamaz ve fıtığı tespit edemezsek ultrasonografiye başvururuz.

Ultrasonda kasık fıtığı tespit edildi. Şimdi ne yapalım? Kasığına bez mi saralım?

Hayır, kasık fıtığının tek tedavisi cerrahidir. Muayenede kasık fıtığını tespit ettikten kısa süre sonra ameliyatı planlarız. Yalnız eşlik eden daha ciddi bir hastalık durumunda, bebek prematürse veya diğer organ sistemleriyle ilgili daha önemli bir anomali mevcutsa ameliyat kontrollü olarak ertelenebilir.

Ama çocuğumuz daha çok küçük. Biz bu ameliyatı çocuk büyüyünce yaptırsak?

Kasık fıtıklarının, ameliyat edilmediği takdirde, %5-18 inkarserasyon veya strangulasyon (boğulma) riski vardır. Çocukta karın ağrısı, kusma, kasıktaki şişlikte sertleşme, morarma görülebilir. Bunlar, karın içi organların (ince barsak, kolon, omentum, apendiks, over) fıtık kesesi içinde sıkıştığına işaret eder. Ve acil cerrahi girişim gerektirir.

Ameliyat için kaç gün hastanede yatmamız gerekir?

Kasık fıtığı onarımı günübirlik ameliyatlarımızdandır, çocuğunuz aç karnına ameliyat için gelir, ameliyatının olduktan 3 saat sonra yemeğini yer, aynı gün içerisinde taburcu olur. Hastanede kalmanıza gerek yoktur.

Ne gibi komplikasyonlar görülebilir?

Elektif şartlarda usulüne uygun yapılan kasık fıtığı onarımlarından sonra komplikasyon oranı çok düşüktür. Bunlar; skrotal ödem (torbalarda şişlik), hematom (kan toplanması), yara enfeksiyonu ve dikiş absesidir. En önemli komplikasyon ise fıtık kesesi onarılırken testisin damarlarının yaralanması veya dikilmesi, buna bağlı gelişebilecek inmemiş testis durumudur. 

Komşumun çocuğunda su fıtığı varmış. İğneyle çekip boşaltacaklarmış. O nedir?

Kasık kanalı doğumdan sonra kapanmaz, ancak sadece karındaki sıvının geçmesine müsaade edecek kadar daralmış olarak kalırsa buna "su fıtığı" (hidrosel) denir. Tipik olarak çocuğun torbasında hareketle artıp azalan bir kitlesi vardır. Dışarıdan gri-mor gözükebilir. Kasık kanalındaki bu küçük açıklık 2 yaşına kadar kendiliğinden kapanabileceğinden, su fıtıklarının 1 yaşından önce ameliyat edilmelerine gerek yoktur. Ama testisi sıkıştıracak kadar büyük boyutta olan hidrosellerde ameliyat erkene çekilebilir. Su fıtığının iğneyle boşaltılması söz konusu değildir. Çünkü bu su tekrar birikecektir ve boşuna çocuğunuzun testisi enfeksiyon riski altında kalmış olur. 1,5-2 yaştan sonra devam eden su fıtıklarının ameliyat, kasık fıtıklarıyla aynıdır.