Bugün günümüzde çok tartışılan ve Bitcoin ile patlama yapan kripto paralar nasıl çalışıyor ve nedir bundan bahsedeceğim. Yazıda anlatılan teknik ve yöntemler tüm kripto paraları kapsamakta fakat ben Bitcoin üzerinden anlatacağım.
Kripo para kişiler arasında alış-veriş amacıyla kullanılmak üzere düşünülmüş bir araçtır. Değiş-tokuş sürecinin ve bir kripto paranın üretim sürecinin güvenli olması adına kriptografiden yararlanır.
2009 yılında bulunan Bitcoin, yaratıcısı Satoshi tarafından uçtan uca elektronik para olarak tanımlanmakta. Bir merkezi olmadığından ve alış-verişin direkt olarak kişiler arasında yapılmasından dolayı banka gibi bir aracı bulundurmadığından merkezi bir kontrol mekanizması yoktur.
Kripto para ile ne amaçlanmaktadır?
İnternet ortamından yapılan harcamalarda çözülmesi gereken en önemli problem çifte harcama sorunudur. Bu problem; aynı miktarda paranın iki defa harcanmasıdır. (Örnek; 40.000TL ile iki defa 40.000TL'lik alışveriş yapılması.)
Bu sorunun günümüzdeki çözümü yapılan alış-verişlerde güvenilir üçüncü bir kişi kullanmak ve bu üçüncü kişinin yapılan bütün işlemleri kayıt altına alması ve sizin ne kadar paranız olduğunun takibini yapmasıdır. Bu da sizin paranızın kontrolünün başkasının elinde olması ve kişisel bilgilerinizi banka gibi kuruluşlara vermeniz anlamına geliyor.
Bitcoin ise bu problemi merkezi olmayan bir şekilde çözmeye çalışıyor. Blokzincir teknolojisi ile oluşturulan yapıda bütün yapılan işlemler ve Bitcoin kullanıcılarının ne kadar parası olduğu bilgisi herkesce görülebilmekte.
Kripto paralar nasıl çalışıyor?
Her işlem gönderici ve alıcının cüzdan adresini ve ne kadar para transfer edileceğini içeriyor. (Cüzdan adresini IBAN gibi düşünebilirsiniz) Yapılacak olan işlem belirlendikten sonra iş onay aşamasına geliyor.
Banka gibi merkezi bir yapı olmadığı için onay verme işlemi Bitcoin kullanıcıları arasındaki Bitcoin madencileri tarafından kriptografik bulmacalar çözme yoluyla yapılıyor.
İlgili işlem onaylandıktan sonra herkesce bilinir hale geliyor ve bu noktadan sonra ilgili işlem değiştirilemez ve geri döndürülemez oluyor. Bitcoin madencileri ise bu onay işlemine katkıda bulundukları için bir ödül ve işlem ücreti alıyorlar.
Yapılan işlemlerin madenciler tarafından onaylanması ve herkesin cüzdan adreslerinin açık olması Bitcoin kullanıcıları için şeffaf bir ortam sağlanmış oluyor. Cüzdan sahiplerinin kişisel bilgilerinin gizli olması sebebiyle de kişisel veriler üçüncü parti kişilere verilmemiş oluyor.
