Pankreas tümörleri, üst karın bölgesinde yer alan önemli bir organ olan pankreasta oluşabilen anormal büyümelerdir. Pankreasın iki ana işlevi vardır: sindirim enzimlerini üretmek ve insülin gibi hormonları salgılamak. Pankreastaki tümörler iyi huylu (kanserli olmayan) veya kötü huylu (kanserli) olabilir.
Pankreastaki tüm tümörlerin kötü huylu olmadığına dikkat etmek önemlidir. Aslında, iyi huylu tümörler, kötü huylu tümörlerden daha yaygındır. Bununla birlikte, kötü huylu pankreas tümörleri, vücudun diğer bölgelerine yayılabileceği ve ciddi sağlık sorunlarına neden olabileceği için genellikle daha tehlikelidir.
İyi Huylu Pankreatik Tümörler
İyi huylu pankreas tümörleri, üst karın bölgesinde yer alan hayati bir organ olan pankreasta meydana gelebilecek kanserli olmayan büyümelerdir. Bu tümörler genellikle yavaş büyür ve vücudun diğer bölgelerine yayılmazlar.
İyi huylu pankreas tümörlerinin en yaygın türleri pankreas kistleri, seröz kistadenomlar ve insülinomalardır. İyi huylu pankreas tümörleri tipik olarak yaşamı tehdit etmese de karın ağrısı, mide bulantısı ve kusma gibi semptomlara neden olabilirler. İyi huylu pankreas tümörleri için tedavi seçenekleri, tümörün boyutuna, konumuna ve semptomlarına bağlıdır. Küçük, asemptomatik tümörler için gözlem uygun olabilirken, daha büyük tümörler veya semptomlara neden olan tümörler cerrahi veya başka müdahaleler gerektirebilir. İyi huylu pankreas tümörleri nadiren kötü huylu tümörlere dönüşebildikleri için zaman içinde izlenmesi önemlidir.
Malign Pankreatik Tümörler
Pankreas kanseri olarak da bilinen kötü huylu pankreas tümörleri, pankreasta gelişebilen kanserli büyümelerdir. Bu tümörler yakın doku ve organlara hızla yayılabileceği gibi karaciğer, akciğer, kemik gibi uzak organlara da yayılabilir. Pankreas kanserinin erken teşhis edilmesi genellikle zordur, çünkü hastalık ilerleyene kadar semptomlar belirginleşmeyebilir.
Pankreas kanserinin en yaygın türü, pankreas kanallarını kaplayan duktal hücrelerden kaynaklanan pankreatik duktal adenokarsinomdur. Pankreas kanseri için tedavi seçenekleri, tümörün evresi ve konumuna ve ayrıca hastanın genel sağlığına bağlıdır. Cerrahi, kemoterapi ve radyasyon tedavisi, pankreas kanserini tek başına veya kombinasyon halinde tedavi etmek için yaygın olarak kullanılır.
Pankreatik Tümörlerin Sınıflandırılması
Pankreas tümörleri hücre tiplerine ve davranışlarına göre sınıflandırılabilir. En yaygın pankreas tümörü tipi, pankreas kanallarını kaplayan duktal hücrelerden kaynaklanan pankreatik duktal adenokarsinomdur. Nöroendokrin tümörler, pankreasın hormon üreten hücrelerinden kaynaklanan başka bir pankreas tümörü türüdür. Asiner hücreli karsinomlar ise sindirim enzimlerini üretmekten sorumlu hücrelerden kaynaklanır.
Solid psödopapiller neoplazmlar, tipik olarak genç kadınları etkileyen ve düşük dereceli bir malignite potansiyeli ile karakterize edilen nadir tümörlerdir. Pankreas tümörleri, spesifik semptomlara neden olan hormonları salgılayıp salgılamadıklarına bağlı olarak, fonksiyonel veya fonksiyonel olmayan olarak da sınıflandırılabilir. Fonksiyonel tümörler, insülin salgılayan ve hipoglisemiye neden olabilen insülinomaları ve gastrin salgılayan ve peptik ülserlere neden olabilen gastrinomları içerir.
Teşhis ve Tedavi
Pankreas tümörlerinin teşhisi tipik olarak tıbbi öykü, fizik muayene, görüntüleme testleri ve biyopsinin bir kombinasyonunu içerir. Bilgisayarlı tomografi (BT), manyetik rezonans görüntüleme (MR) ve endoskopik ultrason (EUS), ayrıntılı bilgi sağlayan görüntüleme testleridir. Tümörün boyutunu, yerini ve kapsamını belirlemeye yardımcı olabilirler. Biyopsi, tümörün tanısını doğrulayabilir ve türü ve evresi hakkında bilgi sağlayabilir. Analiz için tümörden bir doku örneği almayı içerir.
Pankreas tümörleri için tedavi seçenekleri, tümörün tipine, konumuna ve evresine bağlıdır. Hastanın genel sağlığı ve tıbbi geçmişi de dikkate alınır. Lokalize pankreas tümörleri genellikle ameliyatla tedavi edilir. İlerlemiş veya metastatik tümörler için, kemoterapi ve radyasyon tedavisi cerrahi ile birlikte veya birincil tedavi olarak kullanılabilir. İmmünoterapi ve hedefe yönelik tedavi gibi yeni ortaya çıkan tedaviler, pankreas kanserinde sonuçları iyileştirme potansiyelleri açısından incelenmektedir. Pankreas tümörlü hastalar için, multidisipliner bakım ekipleri, bireyselleştirilmiş tedavi planları sağlamada çok önemli bir rol oynar.