Samsun’un Yöresel Dilinde Sıkça Kullanılan Kelimeler: Geçmişten Günümüze Anlamlar
Samsun, Karadeniz’in büyüleyici şehirlerinden biri olarak, tarihi ve kültürel zenginlikleriyle dikkat çeker. Bu zenginlik yalnızca şehrin mutfağında değil, aynı zamanda dilinde de kendini gösterir. Samsunluların günlük yaşamlarında sıkça kullandığı yerel kelimeler, bölgenin kültürünü ve halkını daha yakından tanımamıza olanak tanır. İşte Samsun’a özgü bazı yerel kelimeler ve bunların günümüzdeki anlamları:
1. Cara: Sigara
Samsun'da sigara için kullanılan "cara" kelimesi, bölgedeki halk arasında yaygın olarak kullanılır. Sigara içmek için kullanılan bu kelime, Samsun’a özgü bir terimdir.
2. Cık: Hayır, Yok Anlamına Gelen Ses
Halk arasında yaygın olarak duyabileceğiniz "cık" sesi, hayır ya da yok anlamına gelir. Özellikle olumsuz cevaplarda sıkça kullanılır ve bölgenin günlük yaşamını yansıtır.
3. Cimcik: Bir Hamur Yemeği Adı
"Cimcik" kelimesi, Samsun mutfağında bilinen bir hamur yemeğinin adıdır. Genellikle yöresel yemeklerde tercih edilen bir terim olup, bölgenin mutfak kültürünü simgeler.
4. Cula: Karga
Samsun'da "cula", karga anlamında kullanılır. Bu kelime, yörede sıkça karşılaşılan ve bilinen bir kuş olan kargayı tanımlamak için halk arasında yaygın olarak kullanılır.
5. Cücük: Civciv
"Cücük", Samsunluların civciv için kullandığı bir terimdir. Özellikle köylerde ve tarım toplumlarında hayvanlar arasındaki küçük kuşları tanımlamak için bu kelime kullanılır.
6. Çeyle: Moloz, Enkaz
"Çeyle", moloz ya da enkaz anlamına gelir ve genellikle inşaat işleri veya yıkım sırasında oluşan artık malzemeleri tanımlar. Samsun'da bu terim günlük dilde sıkça karşılaşılabilir.
7. Çimin: Sivri Sinek Cinsi
Samsun'da yaz mevsiminde sıkça karşılaşılan sivri sineklere verilen yerel isimlerden biri "çimin"dir. Bu kelime, bölgeye özgü bir başka halk terimidir.
8. Çimmek: Yıkanmak
"Çimmek", Samsunluların halk arasında yıkanmak anlamında kullandığı bir terimdir. Eskiden olduğu gibi bugün de bu kelime, günlük yaşamda sıklıkla duyulabilir.
9. Çıkı: Ufak Bohça
Samsun'da küçük bohçalar için "çıkı" kelimesi kullanılır. Özellikle kadınlar arasında eşyaların taşınması ya da saklanması için tercih edilen küçük bohçalara verilen bu isim, yerel halkın dilinde kendine yer bulmuştur.
10. Çıtma: Kapuska
Samsunlular, kapuska yemeğini "çıtmaya" benzetirler. Yöresel yemeklerde kullanılan bu kelime, aynı zamanda Samsun'un mutfak kültürünü yansıtan bir kelimedir.
Günümüz Türkçesinde Yer Bulmayan Yöresel Kelimeler
Samsun’a özgü bu yerel kelimeler, zamanla kaybolmaya başlamış olsa da, hala bazı köylerde ve kırsal alanlarda kullanılmaya devam etmektedir. Bu kelimeler, yalnızca dilde değil, aynı zamanda halkın yaşam tarzında da derin izler bırakır.
