Kurtuluş Savaşı'nın Başlangıcı: Samsun, Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu ve ilk Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Atatürk'ün 19 Mayıs 1919'da Samsun'a çıkarak Milli Mücadele'yi başlatmasıyla tarihte büyük bir öneme sahiptir. Bu hareket, Osmanlı İmparatorluğu'nun son dönemindeki işgal altındaki Anadolu topraklarında milli iradeye dayalı bağımsızlık mücadelesini başlatmıştır.
Amisos Antik Kenti: Samsun, antik dönemde Amisos adıyla anılan bir bölgenin yer aldığı yerde bulunmaktadır. Bu antik kent, Pontus Krallığı zamanında önemli bir merkezdi ve bölgedeki ticaretin canlı olduğu bir liman şehri olarak biliniyordu. Bugün Samsun'da yapılan kazılar, bu antik kentin kalıntılarını ortaya çıkarmıştır.
Romalılar Dönemi: Samsun, Roma İmparatorluğu döneminde de büyük bir öneme sahipti. Şehir, ticari ve stratejik konumu nedeniyle Roma İmparatorluğu'nun Karadeniz bölgesindeki yönetimsel ve ekonomik merkezlerinden biriydi. Bu dönemde Samsun, önemli limanlar, kaleler ve yapılarla donatılmıştı.
Karadeniz Ticaret Yolu: Samsun, tarih boyunca Karadeniz'in bir ticaret yolu olarak kullanılmasında da büyük bir rol oynamıştır. Özellikle Orta Asya'dan gelen ipek yolu ticareti, Samsun üzerinden Batı'ya taşınırdı. Kent, ticaretin canlı olduğu bir liman şehri olarak önemini korumuştur.
Kültürel Miras: Samsun, zengin kültürel mirasıyla da dikkat çekmektedir. Şehirde bulunan müzeler, antik kent kalıntıları, tarihi evler ve anıtlar ziyaretçilere geçmişin izlerini göstermektedir. Aynı zamanda Samsun, Türk halk müziği ve halk oyunları gibi geleneksel kültürün korunduğu bir merkezdir.
Bu nedenlerle, Samsun ilinin tarihi önemi oldukça büyüktür. Hem önemli tarihi olaylara tanıklık etmiş hem de antik dönemden günümüze kadar uzanan zengin bir kültürel mirasa sahiptir.