Geçen hafta deniz bölümü inşası tamamlanan 'Türk Akımı Doğal Gaz Boru Hattı' projesi gündemde yerini aldı. Enerji kulislerinde kimi çevreler ülkemiz için kimi çevreler ise Rusya için projenin stratejik önemine dair açıklamalarda bulundular.
937 Km'lik kısmı deniz altından geçen proje tamamlandığında 1.100 km uzunluğa sahip olacak. Proje iki hattı içeriyor. Bir tanesi Türkiye için diğeri ise Avrupa için. Gazprom tarafından yapımı üstlenilen projenin Rusya başlangıcı Anapa, Türkiye varış noktası Kıyıköy. Her biri 81 cm çapında ve 12 m uzunluğunda olan binlerce doğal gaz borusunun 2.000 metreyi aşan derinliklere yerleştirilmesi ve montajı tamamlanmış durumda.
Ne olmuştu?
24 Kasım 2015'te Türkiye'nin Suriye sınırında Rus uçağı Sukhoi SU-24'ü düşürmesinin ardından askıya alınan proje, 15 Temmuz 2016'daki başarısız darbe girişiminin ardından Rusya ile ilişkilerin düzelmesiyle birlikte 10 Ekim 2016'da imzalanmış ve Putin tarafından 7 Şubat'ta onaylanmıştı. Hattın inşasına Mayıs 2017'de başlanmıştı.
Geçtiğimiz günlerde Ukrayna'nın başkenti Kiev'de Ukrayna Başbakanı Vladimir Groysman ile görüşen ABD Enerji Bakanı Rick Perry, "ABD, Türk Akımı ve Kuzey Akım-2'yle mücadelesini sürdürüyor. Bunun sebepleri de ortada. Ukrayna ve Avrupa vatandaşları, tek kaynaktan enerji tedarikinin esiri haline gelmemeli" demişti.
Yunanistan Başbakanı Aleksis Çipras ise Balkan ülkeleri liderlerinin katıldığı 3. Selanik Zirvesi'nde yaptığı açıklamada 'Türk Akımı doğalgaz boru hattının Türk-Yunan sınırı üzerinden devam etmesi ve Yunan toprakları üzerinden Avrupa'ya uzanması için Brüksel'de aktif şekilde çalışma yürüttüklerini' söylemişti. Macaristan Başbakanı Viktor Orban da 'Türk Akımı doğalgaz boru hattının Macaristan'dan geçmesini talep etmiş, Putin'in Orban'ın teklifine sıcak baktığını' belirtilmişti.
ABD'den Kerkük Hamlesi!...
Projeye başından buyana karşı olduğunu açıkça ifade eden ABD, projenin deniz inşa aşamasının tamamlanmasından sonra sürpriz bir çıkış yaparak yaklaşık bir yıldan buyana yine ABD'nin girişimiyle askıya alınan Kerkük Petrolünün Ceyhan üzerinden ihracatına yeniden başlanılmasına izin verdi.
Bildiğiniz üzere Kerkük ve diğer bölgelerde kontrolü sağlayan Kürdistan Bölgesel Yönetimi (KBY), boru hattıyla Ceyhan Limanı'na gönderilen Kerkük'ün ham petrol sevkiyatını ABD'nin desteğiyle askıya almıştı.
ABD Başkanı Donald Trump'ın IŞİD ile Mücadele Özel Temsilcisi Brett McGurk, sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, Irak merkezi hükümetinin Kerkük kuyularından çıkarılan ham petrolü Irak Kürt Bölgesel Yönetimi (IKBY) ile varılan yeni anlaşma sonucu Ceyhan Limanı üzerinden ihraç etmeye başladığını açıkladı. Ham petrolün boru hattıyla Türkiye üzerinden ihraç edilmeye başlandığını belirten McGurk, yaklaşık bir yıl askıda tutulduktan sonra petrolün yeniden ihraç edilmesini önemli bir gelişme olarak yorumladı.
ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Heather Nauert'de sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, Kerkük petrol ihracatının yeniden başlamasının İran'a bağımlılığı azaltacağını söyledi.
Ciddi bir Doğal Gaz üreticisi konumuna gelen ABD'nin okyanusu aşarak Rusya ve Orta Doğu üreticileri ile rekabet edebilmesi şu anki teknolojiyle olası görünmüyor. Gerginleşen ABD, Fransa ve Almanya ilişkileri Türk Akımı Projesi'ni de yakından ilgilendiriyor. Zira alternatif doğal gaz arzına erişim Avrupa ekonomisinin girdi maliyetlerine de olumlu etki yapacak.
Ukrayna hatırı sayılır bir Doğal Gaz İletim gelirinde azalma yaşayacağından projenin akamete uğraması konusunda ABD nezdinde girişimlerine ve ataklarına devam ediyor.
Gelelim ülkemize projenin etkilerine; Türk Akımı Projesi yıllık 31,5 milyar metreküp kapasitesiyle Türkiye'nin jeostratejik önemini artırmasına yardımcı olacak. Doğu ile Batı arasında bir köprü görevi gören ve gitgide daha önemli bir bölgesel enerji merkezi haline gelen Türkiye, Türk Akımı ile beraber doğalgaz arzında Güney ve Güneydoğu Avrupa için kilit bir bağlantı noktası olacak. Özellikle Türkiye'nin Batı bölgesini besleyen Ukrayna üzerinden gelen hatta alternatif bir hat oluşacak.
Petrol ve Doğal Gaz İletim hatlarının yoğunlaştığı ve aktif bir şekilde hizmet verdiği ülkemizde bir Enerji Borsası ve/veya Doğal Gaz Borsası oluşturulabilir mi?...
Sağlıcakla
