Geçen hafta hava sahamızı ihlal eden Rus uçağını Türk Hava Kuvvetlerimizin düşürmesiyle devam etmekte olan “Asimetrik Dünya Savaşı” farklı bir faza geçti.
Görüntüde Suriye’ye barış ve huzur getirmek amaçlı görünen “Asimetrik Dünya Savaşında” artık bloklar netleşirken çıkarlar ve kazanımlar masaya yatırılmaya başlanılacak.
Ülkemizin güneyinde devam eden bu savaşa müdahil olmak bir dert olmamak ise ayrı bir dert.
Biz gelelim geçen hafta meydana gelen uçak düşürme sonucu Rusya ile gerilen ilişkilerimizin ekonomik boyutuna.
İki ülke arasındaki dış ticaret hacmi 2014 yılı itibariyle 31,2 milyar dolar. Bu yılın 9 aylık döneminde ise dış ticaret hacmi 18,5 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti.
Rusya, ülkemizin en çok ihracat yaptığı 8. ülke konumunda. Rusya’ya yaptığımız ihracat bir önceki yıla göre(2015 Eylül) yüzde kırk sekiz oranında azalmış. Rusya’ya başta tekstil olmak üzere, yaş meyve-sebze, metal eşya, motorlu kara taşıtları ürünleri ihraç ediyoruz.
Türkiye nin geçen yıl 157,6 milyar dolar tutarındaki toplam ihracatının 5,9 milyar dolarlık (yüzde 3,8) kısmı ve 2015 Ocak-Eylül dönemindeki 107,3 milyar dolarlık toplam ihracatın da 2,7 milyar dolarlık (yüzde 2,5) bölümü Rusya ya yapıldı.
Türkiye nin ithalatında enerji kaleminin etkisiyle beş yıldır ilk sırada bulunan Rusya, bu yılın 9 aylık döneminde birinciliği Çin e kaptırarak ikinci sırada yer aldı.
2014 yılında Rusya’dan yaptığımız ithalat 25,3 milyar dolar olarak gerçekleşirken bu yılın ocak-eylül döneminde ise 15,8 milyar dolara geriledi. Rusya’dan başta doğalgaz olmak üzere demir, çelik, hububat ithal ediyoruz.
Ruslar dış turizmde ülkemizi tercih ediyorlar. Geçen yıl 3 milyon 451 bin 749 Rus turist ülkemize geldi.Bu yıl ekim ayı itibarıyla da 3,3 milyon Rus turist Türkiye yi ziyaret etti.Turistlerin kişi başı ortalama 775 dolar harcama yaptığı dikkate alındığında; Rus turistlerin bu yıl ülkemizde yaptığı harcama yaklaşık 2,5 milyar dolar.
Türk Akımı Projesi, Rusya’nın Avrupa’ya doğalgaz satışında Ukrayna bağımlılığından kurtulması açısından stratejik bir proje. 910 kilometre uzunluğunda olması planlanan Türk Akımı Projesi’nin 660 kilometresi Rusya topraklarından, 250 kilometresi ise Türk topraklarından geçmesi planlanıyor.
20 milyar dolar maliyetli olması beklenen ve Rus firma Rosatom tarafından Mersin’de inşası devam eden Akkuyu Nükleer Santral Projesi ise Türkiye Rusya arasındaki ticari ilişkilerde önemli bir fasıl.
Yurtdışı taahhüt ve müteahhitlik hizmetlerinde küresel anlamda ciddi başarılara imza atan firmalarımız, 1980 yılında girdikleri Rusya pazarında günümüze kadar 1.900 projeyi üstlenirken; 60 milyar doların üzerinde işlem hacmine ulaştılar. Yurtdışı taahhüt ve müteahhitlik hizmetleri açısından Rusya firmalarımız açısından önemli bir pazar.
Rusya’da faaliyet gösteren Türk girişimcilerimizin Rusya genelindeki
turizm, inşaat, gıda, beyaz eşya ve bankacılık ağırlıklı olmak üzere tüm sektörlerdeki yatırımları on milyar doları aşmış durumda.
Rusya- Ukrayna krizi nedeniyle uygulanan yaptırımlar ve petrol-doğalgaz fiyatlarındaki düşüşler nedeniyle ekonomik bir kriz yaşıyor. Petrol-doğalgaz satış gelirlerinin Rusya bütçesinin yarısını oluşturduğunu göz önüne aldığımızda; yaşanan ekonomik krizin büyüklüğünü anlamak zor olmaz.
2015 yılında Rus ekonomisi bir önceki yıla göre yaklaşık yüzde 4 oranında daraldı.
Tüm bu ekonomik verilere ve son yıllarda her iki ülkenin ticari ortaklık alanında yaptığı girişimlere baktığımızda; yaşanan krizin kısa vadede etkili, orta ve uzun vadede ise sürdürülemez olduğunu söylemek durumundayız.
Sağlıcakla