n
nn
nn 1991 Genel seçimlerinde koalisyon dönemidir. Partiler bu dönemde de birçok reklam çalışmaları düzenlemiştir fakat en etkili reklam çalışmasını Refah Partisi yapmıştır. Türkiye’nin teminatı sloganı altında reklam çalışmaları geliştirmişlerdir. 1994 seçimlerinin mağlubu SHP galibi ise RP olmuştur.
nn 1995 Genel seçimlerinde 91 seçimlerinde iktidar olan DYP zamanında enflasyon % 150’lileri bulmuştur. Reklam kampanyasına girişen partiler bu negatif durumu kullanarak kampanyalar hazırlarlar. Sağda DYP ve ANAP solda DSP yer almaktadır. Bu partiler daha çok kendi taraf partilerinin rakiplerini hedef alarak reklam ve kampanyalar yapmıştır. DYP, ANAP’ı konu alarak birbirlerine atıf yaparak kampanyalar düzenlemişlerdir. Bu partilerin hepsi kampanyaları için bir ajansla çalışmıştır fakat Refah Partisi böyle bir çalışma yapmamıştır. RP ilk kez Seçim Koordinasyon Merkezleri kurmuştur. Bu merkezler ile halkla direkt iletişime geçiyorlar birebir görüşmeler yapıyorlar. Bu görüşmeleri yapacak olan kişiler belirli eğitimlerden geçiriliyor ve söylemeleri gereken sözler demeçler veriliyor. Buna ilk olarak birde kadın komisyonu faaliyetleri de göstermiştir. Bu teşkilatlanmalarda görev alan kişilerin hepsi gönüllü çalışanlardır. Bir önceki yapılan yerel seçimlerdeki başarısı ve belediye çalışmaları da iyi sonuç almalarına neden olmuştur. Sonuç olarak seçimleri !,4 oyla RP iktidar oldu, ANAP ,8 ile ana muhalefet parti olmuştur. Sonrasında DYP ,18 ve DSP 14,64 takip etmektedir. CHP barajı çok az bir oyla geçmiştir ve ,7 ile Meclis’e girmiştir. MHP %8,2 ve HADEP %4,2 ile barajı aşamamışlardır.
nn 1999 Seçimlerinde ANAP, CHP, MHP, DYP ve RP bir ajans ile çalışmıştır. CHP erken seçime gidilmesine sebep olarak ‘’Boş verme, karar ver!’’ sloganı ile kararsız halkı kendi yanına çekmeye çalışmıştır. Deniz Baykal 18 Nisan’da halktan oy değil karar istediğini belirtir ve halkın kararı ile CHP barajı dahi aşamamıştır. DYP yıkılan hükümetin yerine geçici hükümet olarak kendisini beklerken Mesut Yılmaz’ın iktidar olmasına son derece tepki göstermiş ve daha saldırgan bir tutum sergilemiştir. ANAP 83’teki ‘Ortadirek’ benzetmesi gibi sessiz çoğunluk benzetmesi yapmıştır halka ve bu sessiz çoğunluğa hitap etmiştir fakat beklenen rağbeti bulamamıştır. DSP hiçbir ajansla çalışmamıştır hatta düzgün bir reklam çalışması dahi yapmamıştır fakat kendi iktidarı sırasında yakalanan Abdullah Öcalan’ın sayesinde büyük bir kitlenin oyunu kapmıştır. Refah Partisi kapatılmış ve bazı milletvekillerine siyaset yasağı getirilmiştir. Bu partiye mensup ceza almayan diğer milletvekilleri Fazilet Partisini kurmuştur. MHP ise Devlet Bahçeli ile ‘’19 Nisan’da millet Meclis’e giriyor’’ sloganıyla halkın dikkatini çekmeye çalışmıştır. Sonuç olarak; DSP !,7 oyla iktidar olmuştur. MHP ,03 oyla ana muhalefet ve FP ,4 ile üçüncü olmuştur. ANAP ,2 ve DYP ,26 ile sağ kanat oy kaybetmeye devam etmiştir. CHP ise %8,7 oy alarak barajı dahi geçememiştir.
nn 2000 sonrası dönemi de diğer bir yazıda değerlendireceğim.
nn
n