Kent yönetimlerinde uygar çözümler paydaşların mantıklı, gerçekçi ve medeni tavır göstermeleri ile mümkündür. Bir aydır Ankara'da kent yönetimleri, kimlikleri, bellekleri, kültürler konusunda daha fazla kaynak bulup okumakla meşgulüm.

Mesleğimin bu yönü benim aynı zamanda bir nevi hobim olmuştur.

Gülsan'ın paydaşları Samsun ile bu alanda mülk sahibi ve işyeri olanlardır. Belediye bence paydaş değildir. Yani ortak değildir. Belediye sorunu çözücü ve proje üretici organizasyondur.

Bu tür çalışmalarda Samsun büyük Şehir Belediyesinde yeni görev almış olan sayın Eyüp Elmas Bey bilgili ve yeteneklidir. Fakat maalesef ülkemde bazen siyasi erk anlamsız kararlar da verebiliyor. Gülsan bu hale niçin gelsin ki. Zaten 2005 yılında doğru çözüm yoluna girilmişken, duygusallıklar, belediyeler arası geçimsizlikler işi bu hale getirmiştir.

Zarar gören ise iki paydaş olmuştur. Samsun ve esnaf. Bu yazıyı yazarken önemli bir konuyu tam olarak bilmiyorum. Mevcut stadyum alanı gelecek için nasıl planlanacak. Daha doğrusu nasıl olması gerektiğini meslek uzmanı olarak ben bilir ve yazarım. Fakat devletin burada yanlış da olsa, gelir getirici bir proje anlaşması yapıp yapmadığı konusunda resmi belgeli olarak bilgilenemedim.

Spor alanları ile rekreasyon( eğlence, spor, aktif yeşil ) alanları kullanım türleri tam olarak uymasa da kamusal hizmet alanı olmaları bakımından aynı kategoriye girerler.

Ayrıca bu alanın yakınında TOKİ idaresini temin ettiği ticari değeri yüksek olan emlaklar bulunmaktadır. Eski cezaevi, eski hurdacılar çarşısı, eski fabrikaların yerleri hepsi gelecek Samsun için marka yapılanma imkanı verecek arazilerdir.

Eski Birinci ve ikinci sanayi alanları ( Ali Rıza bey cad- Mert ırmağı arası ) , uzun süredir, ticaret alanı olarak kullanılmaktadır. Ama niteliksiz yapı stoku gelecek Samsun bölgesel ticaret alanına uygun değildir. Mevcut kullanım türlerinin de değişmesi zamanı geldi ve geçmektedir. Bu alanın iyi nitelikli ticari yapılar ile süslenmesini maalesef, çok kötü ve hantal yapılan arka cephesinde ki tasarım ile arkadakilere saygısızlık unsuru olan AVM binası engel olmuştur.

Proje alanımızı ve Canik ilçemizi çok fazla ilgilendiren diğer çirkinlik ise katlı yoldur. Bu bölgede çirininkiler listesini tekrar yazayım:

a- Gülsan sitesinin mevcut yapı dokusu

b-Katlı yol olarak bilinen yüksek erişimli bölge yolunun Samsun'a dönük cepheleri

c-AVM binasının çok büyük kompakt kütlesi ile arka cephesi

d-Ali Rıza bey caddesi ile Mert ırmağı arasında ki orta eskilikte olan yapı stokunun kısmen fiziksel ve fonksiyonel eskimeye uğramış olması ile imar planını karmaşıklığı

Çirkinlikleri belirlemek çok kolaydır. Nasıl güzel olur diyerek proje üretmek de çok zor bir iş değildir.

Zorluğun birinci safhası etkilenen insanları ağlatmadan çözüm bulmaktır. İnsan merkezli bir belediyecilik ile bu işin kapısı aralanır.

Gülsan sorunu benim millet sektörü dediğim yöntemler çözülür.

Bir evvel ki yazımda sahanın röntgeni çekilmeli diye yazmıştım. İşte bu analitik etüt safhasında elde ettiğimiz bilgileri kullanacağız

a-Öncelikle belediyenin ve Sanayi Bakanlığının yapacağı yeni küçük sanayi sitesine gidecek kiracı ve mülk sahipler ile anlaşma.

b-Bu alanda kendileri için ticaret binaları yapabilecek niyette ve sermayede olanlar ile mutabakat

c-Kat karşılığı yöntemi ile mülkünü verecek olanlar ile ön protokollerin yapılması

d-Mülkünü satacak olanlar ile yapımcı firmaların anlaşmalarının sağlanmasında belediyenin organizatör görevini üstlenmesi.

Bu önerimde bir yapımcı ve yatırımcı firmaya ihtiyaç vardır.

Binaların tek elden yapılması gerekmektedir. İnşaat süresince iş yerleri yok olacak esnaf ve ticaret erbabı fazla zarar görmemesi için

a- Yeni küçük sanayi sitesi işyerleri yapılıp hizmete açılmadan Gülsan'da inşaata başlanılamaz. Demek ki öncelik yeni küçük sanayi sitesini yapmak zorunluluğu vardır. Şayet talep sayıları az ise mevcut diğer sanayi sitelerinde kiralama yöntemi de düşünülür. Her halükarda Samsun'a bir tane daha küçük sanayi sitesi yapılması gerekir. Zor olan bu sanayi alanının yerine karar verebilmektir. Gülsan'ı kaldırabilmek sadece küçük sanayi ile iştigal eden ve mevcut işlerini yapacak olan tapu malikleri için düşünülebilir. Kalktığı yerin eşdeğer yeri bulmak mümkün değildir. Parça parça bulunsa bile şehirciliğin temel ilkeleri ile çelişen plan kararı vermek zorlaması olur.

b-Taşınması ve yer değiştirmesi zor olan ticaret ve teşhir mağazaları büyük bir ihtimalle bu alanda yeni binalarında işlerinde devam etmek isterler. Bu sorunu çözebilmek için de inşaat faaliyetinde etaplara imkanı veren proje tasarımı ve organizasyonu iyi bir çözüm olur. Uygulamaları da vardır.

c- Yazı ile plan yapmak çok zor olduğu için meramımı anlatmakta düz yazıda başaralı olamayabilirim. Fakat tam olarak meseleyi çözdüm bile. Zaten biz mimarlar değişik bir ruh haline sahibiz. Beynimizde her yapacağımız fizikli olayı üç boyutlu olarak tasarlar, ondan sonra yaz çizeriz veya burada olduğu gibi yazarız.

d-Esnafı ve ticaret erbabını birinci derecede ilgilendiren Gülsan müdahalesi, ekonomik, sosyal, ve hatta sosyolojik neticeler doğuracağı gerçeği çok iyi hesap edilmelidir. En önemli diğer taraf ise hizmet alan kentlidir. Bu sitede ticaret, küçük esnaf el sanatları, küçük ev aletleri tamircileri iç içe girmiştir. Bu nedenle sitede trafik sıkışıklığı kendin bu durgun ekonomi günlerinde bile göstermektedir.

BU CANLILIĞA ÇOK FAZLA DİKKAT EDİNİZ, YEREL YÖNETİCİLER VE SİYASETÇİLER GERÇEKÇİ OKUMA YAPINIZ. 1200 İŞYERİNDE; SAHİPLERİ, ÇALIŞANLARI VE ÇALIŞANLARIN AİLE NÜFUSLARI İLE BİRLİKTE 35.000 KİŞİ BİRİNCİ DERECEDE ETKİLENMEKTEDİR. HİZMET ALAN NÜFUSU BİR ANKET YAPARAK BELİRLEYİNİZ.