Toprak Mahsülleri Ofisi 2023/24 dönemi kabuklu fındık alım fiyatlarının çok kısa bir süre içerisinde piyasa fiyatlarının çok gerisinde kalması ,arada adeta uçurum oluşması nedeniyle fındık üreticisi 2023 döneminde önceden satım için randevu alanlar randevularına gelmiyor ya da iptal ediyor. Fındık alım fiyatlarında serbest piyasanın gerçek anlamda tavan yapması TMO’nun önünde 3 haneli rakamlara doğru seyretmesi , satım kolaylığı ve peşin ödeme nedeniyle fındık üreticisi Toprak Mahsülleri Ofisinden 2023/24 döneminde adeta kaçıyor. Daha önceden fındığını TMO’ne teslim eden fındık üreticisinin bu dönemde sevinci kursağında kalırken, güncellenmeyen fındık fiyatları nedeniyle şimdilerde pişmanlık ve hayal kırıklığı yaşıyor.
Karadeniz çiftçisinin en önemli geçim kaynaklarından birisi olan fındıkta tekel oluşmaması ,serbest piyasada fındık üreticisinin zarar etmemesi için fındık alımlarında görevlendirilen TMO ; sigorta görevi yapsın üretici desteklensin diye görevlendirilmiş ciddi bir devlet kuruluşudur. Gerçek anlamda ince eleyip sık dokuyarak üreticiden adeta kesmece karpuz alır gibi fındık üretim bölgelerinde çok dikkatli bir alım zinciri oluşturan TMO’nun sınavından geçerek malını 2023 sezonunda teslim eden bir çok üreticinin bu günlerde geride kalan fındık fiyatlarında oluşan uçurum ve ödemenin 1 aylık sürede yapılacak olması nedeniyle mağduriyet yaşadıkları bilinen bir gerçektir. Üretici girdi maliyetlerinin sürekli bir artış gösterdiği bu sıkıntılı enflasyonist dönemde fındık üreticilerimiz hiç hesapta olmayan bir şekilde maddi ve manevi anlamda çöküntü yaşamaktadır. Tüm bu nedenlerle TMO kabuklu fındık alım fiyatlarını hiç zaman geçirmeden mutlaka güncellemelidir.2023 fındık alım döneminde çok kısa bir sürede serbest piyasanın gerisinde kalan kendisini serbest piyasa ile yarışa sokmayan TMO hiçbir şey yapmayacaksa bile üreticilerden aldıkları fındıkların ödemelerini yeni koşullara göre artırmak suretiyle ödemelidir. TMO satın aldığı fındığı piyasaya sürerken herhalde piyasa fiyatının altında satmayacaktır. Serbest piyasa mantığı ile olaya bakarsak üretici tüccara kilo olarak teslim ettiği ve daha sonradan aldığı ürününün parasını güncel tarife üzerinden alırken devletin fındık üreticisini mağdur etmesini beklemiyor ve doğru bulmuyoruz. Ülkemizde yaşanan ekonomik sıkıntılar nedeniyle üreticinin ve tüketicinin çektiği sıkıntılar herkes tarafından bilinirken ,fındığın fiyatının çok yüksek olmadığını, hatta üretim maliyetleri sınırından bile aşağıda kaldığını düşünürsek fındık üreticisinin serbest piyasada yakaladığı doğru fiyatın fındık üreticisini rahatlatabileceği gerçeğini de göz önünde bulundurmak suretiyle TMO fındık fiyatlarında acil olarak güncellemeye gitmelidir. Aksi takdirde TMO 1 aylık süre zarfında üreticiye ödediği güncel piyasa fiyatının altındaki fiyatla üreticinin fındığına çökmüş olur. Böyle bir oldu bittiyi hiçbir fındık üreticisine TMO’nun reva görmeyeceğini umuyorum, ve düşünüyorum.
Toprak Mahsülleri Ofisi’nin asli görevi aynı zamanda Türk çiftçisinin yanında olmak , en kaliteli üretim için desteklemek ve piyasada oluşabilecek fırsatçı tekellere engel olarak verimliliğe teşvik etmektir. TMO bu görevini en iyi şekilde yapmak ve dengeleri gecikmeden sağlamak zorundadır. Bunu yaparken TMO fırsatçı bir tüccar gibi asla davranamaz. Eğer TMO kendisi piyasa şartlarına zamanında uyum göstermezse üreticinin eninde sonunda tüccarın eline ,merhametine kalacağı unutulmamalıdır. Fındık alım fiyatlarını serbest piyasanın çok gerisinde bırakmak hem devletin hem de fındık üreticisinin uzun vadede zararı demektir. TMO’nun fındık alımında kesintisiz ödediği rakam bile tüccarın en az 10 TL gerisinde kalmıştır. Bu aynı zamanda vergi (stopaj ) kesintisi kaybı demektir. TMO’nun 2023/24 dönemi fındık alım fiyatlarında güncelleme kaçınılmaz olmuştur.